Poniżej prezentujemy listę wybranych pojęć ubezpieczeniowych
AUTOCASCO – ubezpieczenie pojazdów mechanicznych od utraty, zniszczenia lub uszkodzenia.
CENTRUM ALARMOWE – podmiot wskazany przez Ubezpieczyciela, któremu Ubezpieczający obowiązany jest zgłosić zaistnienie zdarzenia objętego ochroną ubezpieczeniową.
CERTYFIKAT UBEZPIECZENIOWY – forma dokumentu stanowiąca dowód zawarcia umowy ubezpieczenia, stosowana najczęściej w ubezpieczeniach zawartych w formie polisy generalnej.
CZYSTE STRATY FINANSOWE – szkody niewynikające ze szkód w mieniu ani na osobie.
DEKLARACJA ZGODY – oświadczenie na piśmie, wyrażające zgodę na przystąpienie do ubezpieczenia na życie lub NNW w formie grupowej za pośrednictwem zakładu pracy. Deklaracja zgody m.in. upoważnia zakład pracy do potrącania składki ubezpieczeniowej z listy płac. Zawiera wskazanie osoby upoważnionej do odbioru świadczenia w razie śmierci Ubezpieczonego.
EKSPIRACJA UBEZPIECZENIA – ustanie, wygaśnięcie odpowiedzialności Ubezpieczyciela. Najczęściej termin ekspiracji określa polisa ubezpieczeniowa albo inny dokument ubezpieczenia. Koniec odpowiedzialności Ubezpieczyciela może też nastąpić wskutek odstąpienia od umowy ubezpieczenia albo jej wypowiedzenia, całkowitego zniszczenia przedmiotu ubezpieczenia, śmierci osoby ubezpieczonej, wyczerpania sumy ubezpieczenia, albo przejścia własności rzeczy ruchomej na inną osobę.
FRANSZYZA – część szkody, za którą Ubezpieczyciel nie ponosi odpowiedzialności.
- Franszyza integralna (zwana także względną lub warunkową) określa kwotowo szkodę, do wysokości której Ubezpieczyciel nie odpowiada. Powyżej określonej kwoty szkoda jest pokrywana w całości.
- Franszyza redukcyjna (bezwzględna, bezwarunkowa) każdorazowo obniża wysokość odszkodowania o określoną kwotę albo o określony procent szkody.
Fundusz Ochrony Ubezpieczonych – Fundusz powołany przez Ministra Finansów. Zadaniem Funduszu jest zaspokojenie roszczeń osób ubezpieczonych, w przypadku niewypłacalności ubezpieczyciela. Fundusz tworzony jest ze środków przekazywanych przez wszystkie firmy ubezpieczeniowe.
Grupowe ubezpieczenia – ubezpieczenie osobowe, zawodowe w którym jedną ze stron ubezpieczenia jest grupa osób. Grupę stanowią osoby wykonujące ten sam zawód (architekci, adwokaci itp.) lub pracownicy w zakresie ubezpieczeń zdrowotnych, życiowych lub następstw nieszczęśliwych wypadków.
INKASO – określa kwotę wpłaconej składki.
IPID – (z ang.: Insurance Product Information Document), czyli ustandaryzowany dokument zawierający informacje o produkcie ubezpieczeniowym, sporządzony przez twórcę produktu ubezpieczeniowego (zazwyczaj zakład ubezpieczeń) dla ryzyk wymienionych w dziale II załącznika do ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej.
KARENCJA – przesunięcie terminu odpowiedzialności Ubezpieczyciela o określony w umowie ubezpieczenia czas, licząc od daty zawarcia ubezpieczenia. Ma na celu wyeliminowanie przypadków zawierania ubezpieczeń po powstaniu przesłanek prawdopodobieństwa szkody. Stosowana m.in. w ubezpieczeniach na życie.
KLAUZULE UBEZPIECZENIOWE – zastrzeżenia w polisie ubezpieczeniowej; mogą ograniczać, rozszerzać lub zmieniać zakres ochrony ubezpieczeniowej.
KUMULACJA RYZYK – zbiór ubezpieczeń należących najczęściej do różnych ubezpieczających, które w pewnych przypadkach mogą tworzyć jedno wspólne ryzyko ubezpieczeniowe, np. w transporcie morskim towarów.
KUMULACJA ŚWIADCZEŃ – łączenie przysługujących świadczeń z kilku umów ubezpieczenia. Występuje głównie w ubezpieczeniach osobowych, w których kumulacji podlegają świadczenia z tytułu śmierci lub trwałego inwalidztwa.
LIKWIDACJA SZKÓD – zespół czynności wykonywanych przez zakład ubezpieczeń dla ustalenia przyczyny i rozmiaru szkód oraz odpowiedzialności za daną szkody i obliczenia wysokości odszkodowania lub świadczenia uprawnionej osobie.
MALUS – dodatkowa składka, będąca sankcją za szkody powstałe w minionym okresie ubezpieczenia, spowodowane np. kierowaniem pojazdów mechanicznych.
NADUBEZPIECZENIE – ubezpieczenie powyżej wartości ubezpieczonego mienia, (interesu majątkowego). W razie szkody Zakład Ubezpieczeń wypłaci odszkodowanie w granicach wartości rzeczywistej utraconego lub uszkodzonego mienia, jego wartości księgowej albo według faktycznej wartości nowej, w zależności od przyjętego w umowie systemu.
NIEDOUBEZPIECZENIE – ubezpieczenie poniżej wartości mienia (interesu majątkowego). W razie szkody wypłata odszkodowania jest uzależniona od stosunku sumy ubezpieczenia do faktycznej wartości mienia (zasada proporcji) albo odpowiada wysokości szkody w granicach sumy ubezpieczenia (zasada pierwszego ryzyka).
ODPOWIEDZIALNOŚĆ CYWILNA – odpowiedzialność za szkodę, jaką – na podstawie przepisów prawa cywilnego – ponosi osoba zobowiązana do jej naprawienia.
ODPOWIEDZIALNOŚĆ CYWILNA DELIKTOWA – jest to odpowiedzialność za szkody osobowe i majątkowe lub czyste szkody finansowe, wyrządzone osobom trzecim w związku z prowadzoną działalnością lub posiadanym mieniem.
ODPOWIEDZIALNOŚĆ CYWILNA KONTRAKTOWA – jest to odpowiedzialność za szkody wyrządzone przez niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania (kontraktu).
ODPOWIEDZIALNOŚĆ CYWILNA ZA PRODUKT – ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej za produkt kierowane jest do producentów, za których uważa się przedsiębiorców wytwarzających, wprowadzających do obrotu lub naprawiających produkt, a także ich przedstawicieli oraz każdą osobę, która występuje jako wytwórca, umieszczając na produkcie bądź do niego dołączając swoje nazwisko, nazwę, znak towarowy lub inne odróżniające oznaczenie. Za producentów uważa się również importerów oraz wszystkich, którzy prowadząc działalność gospodarczą mogą wpływać na bezpieczeństwo produktu. Ochrona ubezpieczeniowa udzielana jest ubezpieczonemu w zakresie szkód wyrządzonych przez produkty, określone w umowie ubezpieczenia.
ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA SZKODY W ŚRODOWISKU – odpowiedzialność za szkody wyrządzone w środowisku w związku z nagłym i niespodziewanym przedostaniem się substancji do gleby powietrza lub wody. Ryzyko z reguły wyłączone w ogólnych warunkach ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej. Możliwe jest objęcie ochroną ubezpieczeniową szkód, powstałych w środowisku za pomocą dodatkowej klauzuli do polisy oc lub odrębnych warunków ubezpieczenia środowiskowego.
POLSKA IZBA UBEZPIECZEŃ – jest organizacją samorządu branżowego reprezentującą wszystkie zakłady ubezpieczeń działające w Polsce. Do podstawowych zadań PIU należy wspieranie ustawodawcy w zakresie kształtowania prawa asekuracyjnego. Izba prowadzi także działania mające na celu zwiększenie świadomości ubezpieczeniowej społeczeństwa oraz prowadzenie wielostronnego dialogu na rzecz rozwoju sektora ubezpieczeń w naszym kraju. Polska Izba Ubezpieczeń działa od 1990 roku.
REGRES UBEZPIECZENIOWY – Uprawnienie zakładu ubezpieczeń do żądania zwrotu od sprawcy szkody całości lub części wypłaconego odszkodowania.
SUMA UBEZPIECZENIA – suma pieniężna, na którą ubezpieczono mienie, zdrowie, życie. W ubezpieczeniach majątkowych suma ubezpieczenia stanowi zazwyczaj górną granicę odpowiedzialności ubezpieczyciela. Powinna odpowiadać aktualnej wartości ubezpieczonego majątku. Sumę ubezpieczenia osobowego określa się w praktyce na podstawie przybliżonej wartości potrzeb, które mogą powstać w wyniku wypadku losowego.
ŚWIADCZENIE – suma, którą Ubezpieczyciel wypłaca z tytułu ubezpieczenia osobowego w razie nastąpienia określonego wypadku losowego.
TARYFA UBEZPIECZENIOWA – zbiór zasad i stawek ubezpieczeniowych regulujących sposób obliczania składki ubezpieczeniowej.
UBEZPIECZENIE MAJĄTKOWE – ubezpieczenie dotyczące mienia lub odpowiedzialności cywilnej.
UBEZPIECZENIE OSOBOWE – ubezpieczenie następstw nieszczęśliwych wypadków oraz ubezpieczenie na życie.
UBEZPIECZENIOWY FUNDUSZ GWARANCYJNY – fundusz ochronny, którego zadaniem jest wypłacenie odszkodowania z tytułu obowiązkowych ubezpieczeń w przypadkach szkody na osobie, gdy sprawca szkody nie mógł być zidentyfikowany oraz za szkody w mieniu i na osobie, gdy sprawca nie posiadał ubezpieczenia obowiązkowego.
WARTOŚĆ EWIDENCYJNA BRUTTO – wartość, która zgodnie z ustawą o rachunkowości odpowiada wartości początkowej mienia.
WARTOŚĆ EWIDENCYJNA NETTO – wartość mienia wynikająca z ewidencji księgowej, po potrąceniu odpisów amortyzacyjnych (umorzeniowych).
WARTOŚĆ ODTWORZENIOWA (NOWA) – jest to wartość odpowiadająca kosztom zakupu, odbudowy lub remontu:
- budynku w tym samym miejscu, z uwzględnieniem dotychczasowych wymiarów konstrukcji i materiałów,
- maszyn, urządzeń i wyposażenia tego samego rodzaju oraz parametrów technicznych.
WARTOŚĆ RYNKOWA – wartość odpowiadająca cenie sprzedaży netto, tj. bez marży i prowizji.
WARTOŚĆ RZECZYWISTA – wartość odtworzeniowa (nowa), pomniejszona o faktyczne zużycie.
WYPADEK UBEZPIECZENIOWY – zdarzenie powodujące wystąpienie szkody na osobie lub mieniu w czasie trwania odpowiedzialności Ubezpieczyciela, przy czym wszystkie szkody będące następstwem tego samego zdarzenia albo wynikające z tej samej przyczyny, niezależnie od liczby osób poszkodowanych, uważane są za jeden wypadek i przyjmuje się, że miały miejsce w chwili wystąpienia pierwszej szkody.
ZASADA PROPORCJI – odszkodowanie naliczane/wypłacane jest proporcjonalnie do wartości mienia w dniu wypłaty. Ma ona zastosowanie wówczas, kiedy suma ubezpieczenia mienia jest niższa od jego całkowitej wartości w dniu szkody.
ZDARZENIE LOSOWE – przypadkowe i niezależne od woli ludzkiej zdarzenie powodujące określone skutki. Cechą zdarzeń losowych jest ich przypadkowość i niezależność od woli człowieka, możliwość ich wystąpienia, powtarzalność i przewidywalność, równomierność w czasie i przestrzeni. Najczęściej ubezpieczenie dotyczy tych zdarzeń losowych, których nastąpienie nie jest pewne, ale możliwe. Wyjątkiem jest śmierć, której nastąpienie jest pewne, ale nieznana jest chwila tego zdarzenia.